[hlOstan]

دستگردبرخوار(اصفهان)

دَستگِرد يکي از شهرهاي استان اصفهان در مرکز ايران است.
دستگرد ،     شهرى در بخش برخوار در شهرستان برخوار استان اصفهان.اين شهر در مشرق شهرستان، در ارتفاع حدود 571،1 مترى و در حدود سيزده كيلومترى شمال شهر اصفهان، در كنار راه اصلى اصفهان  ـ دولت‌آباد (مركز بخش برخوار)، و در دشت بلندى قرار دارد. آب و هواى آن معتدل خشك است. بيشترين دماى آن ْ42 در مرداد، كمترين آن ْ2ر12- در بهمن، و ميانگين بارش ساليانۀ آن 6ر121 ميليمتر است ..پيش از 1329ش، آبادى دستگرد، مركز دهستان برخوار بود و برخوار بخش حومۀ شهرستان اصفهان و تابع استان دهم (اصفهان) بود. در اين سال، آبادى دستگرد شهر شد و با تشكيل شهرستان برخوار و ميمه در تير 1368 و بخش برخوار در فروردين 1379، تابع شهرستان و بخش مذكور گرديد . در سرشمارى 1375ش، جمعيت شهر 021،14 تن ضبط شده است (رجوع كنيد به مركز آمار ايران، ص هفتاد و چهار). اهالى آن شيعۀ دوازده امامي‌اند و به فارسى سخن مي‌گويند (فرهنگ جغرافيائى آباديها، ج 71، ص 117).دستگرد از طريق دو راهىِ حبيب‌آباد، به اردستان و نائين مرتبط مي‌شود. بزرگراه اصفهان به شاهين‌شهر و تهران از كنار آن مي‌گذرد (مهريار، ج 1، ص 387). فرش‌بافى با طرحهاى اصفهانى و نائينى در آن رواج دارد (فرهنگ جغرافيائى آباديها، ج 71، ص 118).شهر داراى زيارتگاهى به نام امامزاده ادهم است (همانجا).  نام آن به صورتهاى دَسْتْجِرْد و دستگردبرخوار هم ضبط شده است (رجوع كنيد به جابرى انصارى، ص 438؛ مهريار، ج 1، ص 386). آباديها و شهرهاى بسيارى در استان اصفهان و نيز در استانهاى ديگر، از جمله خراسان، به اين نام خوانده شده‌اند. جزء گرد/ كرد/ جرد در اين اسامى، از «كرت» فارسى باستان، به معناى ساخته و پرداخته، گرفته شده است و دستگرد يعنى شهر ساخته دست. از جمله شهرهاى قديمى با اين نام، دستكره‌الملك* است (رجوع كنيد به مهريار، ص 385ـ386؛ نيز براى اطلاع بيشتر از معانى اين واژه رجوع كنيد به جعفرى زند، ص 93ـ96).دستگرد در ناحيه قديمى برخوار* قرار داشته است و در دورۀ ناصرى از روستاهاى بزرگ و معروف بلوك برخوار محسوب مي‌شد (رجوع كنيد به افضل‌الملك، ص 78؛ اصفهانى، ص 300). جابرى انصارى (متوفى 1335ش) آن را قريه‌اى با چهار هزار سكنه ذكر كرده است (رجوع كنيد به ص 438). در حدود 1330ش (رجوع كنيد به رزم‌آرا، همانجا)، دستگرد 119،5 تن جمعيت داشت، از توليداتش غلات و پنبه و پشم و روناس بود و بافت قالى و كيش (نوعى پارچه كتانى) در آن رواج داشت.  علاوه بر دستگردِ ياد شده چندين آبادى به نام دستگرد وجود دارد، از جمله دستگردِ قَدّادِه/ دستجرد غداده، مركز دهستان ماربين سفلا در شهرستان خميني‌شهر؛ دستگردِ مار، در دهستان بَرَان شمالى در شهرستان اصفهان؛ دستگرد مهرآوران، از آباديهاى دهستان گَركَن در شهرستان لِنجان؛ آبادى قديمى دستگرد يا دستجرد خيار، كه به علت داشتن مزارع خيار و زود به عمل آمدن اين محصول آن را به اين نام مي‌خواندند، و امروزه از محلات شهر اصفهان به شمار مي‌رود (رجوع كنيد به جعفري‌زند، ص 96؛ مهريار، ص 387). به گفتۀ اصفهانى، دستگرد از روستاهاى معروف بلوك جِى بود كه خيار خوب اصفهان از مزارع آن تهيه مي‌شد و باغهاى زردآلو و آلوچه و شليل و هلو، و انواع انگور آن مشهور بود.
جمعيت
براساس سرشماري سال 1385جمعيت اين شهر 15,524نفر (4,028خانوار) بوده است.

نظرات
در صورتیکه اطلاعات و یا تصویری برای این شهر دارید لطفا از طریق این فرم برای ما ارسال نمایید.
پست الکترونیک :
متن یا عنوان :  
عکس :     
     
متن تصویر را وارد نمایید :