دِهَق يکي از شهرهاي استان اصفهان در مرکز ايران است.
اين شهر با جمعيت 8066 نفر (برآورد 1383خ.) در مهردشت شهرستان نجفآباد قرار دارد.
اين شهر داراي يک شهر صنعتي است که در 80 کيلومتري شهر اصفهان واقع شدهاست.
آنچه مسلم است از دير باز زندگی و حرکت در دهق وجود داشته است . غار بافته های متعددی از کوههای اطراف آن به دست آمده است که چون توسط باستان شناسان تاريخ آن مشخص و ثبت نگرديده ، ما هم نمی توانيم به آنها استناد کنيم . اما آثار و علائمی مانند رودخانه ای که هم اکنون از جنوب آن می گذرد ، همچنين باقيمانده از دروازه های متعددی که در دهق و وجود قلعه ، بر روی سنگ نوشته های قبور و آدب و سنن قومی آن مواردی است که ما متقاعد به قمت اين شهر می نمايد. بر روی سنگ قبرهای گورستان عمومی شهر تاريخی از 12 و يا 143 هجری قمری حک گرديده است ولی بر روی بعضی از اسناد و يا سنگ نوشته های مشابه تاريخ بعد از الف را مشاهده نموده ايم که معنای بعد از هزار است . برای مثال بر روی سنگ قبری تاريخ 299 بعد از الف (ه.ق) را نوشته بودند .
در سمت شمال دهق کوهی است که به نام کوه کافرها لقب گرفته است و مردم آن معتقدند زمانی که اسلام به ايران آمده عده ای از مردم دهق دين اسلام را نپذيرفته اند و پس از سالها زندگانی در کوهستاندها به تدريج از ميان رفته يا پايين کوه سرازير شده و به اسلام گرويده اند.
تاريخچه تاسيس شهر و توسعه آن
همانگونه که در تاريخ شهری ذکر گرديده ، دهق دارای سابقه تاريخی زيادی است ( بيش از 2000 سال ) ولی بعلت در دست نبودن مدارک کتبی نمی توان در مورد فهرست آن صراحت اظهار نظر نموده و يا يک ديد وسيع به اطراف دهق و شاهد قلعه های مخروب و خانه های قديمی و گورستان عمومی آن همچنين مظهر قنوات و رشته قناتهايي که ساليان سال از ويرانی آنها می گذرد می توان به قديمی بودن آن پی برد، همانگونه که در جغرافيايي طبيعی اشاره گرديد اطراف دهق را رشته کوههايي فرا گرفته است.
در جنوب آن کوه مکه يا کوه امامزاده لافرح قرار دارد که مقبره امامزاده نقی بن موسی بن جعفر قرار گرفته است . در پايين کوه رودخانه ای که هم اکنون مصلی است و به احتمال قريب به يقين اين رودخانه دائمی بوده در سمت شمال رودخانه چاهی که امروز در جنوبی ترين منطقه دهق است محلی به نام محله پشته قرار داشته که هم اکنون تعداد از مساکن آن مرمت گشته و دارای سکنه است . اين محله را می توان قديمی ترين محله دهق دانست که بعد از محله پشته در سمت شمال آن محله ميانده و در شمال و شمال غربی محله بالاده تشکيل شده است . محله بالاده با مانع فيزيکی مسيل طبيعی که هم اکنون در قلب دهق قرار دارد ، محدود گشته و در سمت شمال مسيل يعنی خارج از دهق آن را تا گورستان عمومی شهر واقع شده است.
از آن پس همانگونه که می دانيم تا در سال 1343 هيچ گونه توسعه ای در اطراف شهر صورت نگرفته و در حقيقت حالا محلات پشته ، ميانده و بالاده را در آن زمانی می توان بعنوان هسته مرکزی شهر تلقی نمود . با توجه به افزايش جمعيت در دهق به تدريج زمينهای کشاورزی و باغات سمت شمال مسيل به مسکونی تبديل شده است و همچنين در سمت جنوب غربی دهق اتفاق مشابهی روی داده و در نهايت بعد از 1359 تفکيکهايي توسط سازمان اراضی شهری در شمال دهق و در دامنه کوه صورت گرفته و محلات جديد و سازی به اين شهر اضافه گرديده است . هم اکنون با موانع فيزيکی و همچنين وجود باغات ، اراضی کشاورزی که پيرامون بافت مسکونی دهق وجود دارد که اين شهر با کمبود زمين روبرو است .