[hlOstan]

قهدريجان(اصفهان)

موقعيت جغرافيائي شهر قهدريجان
براساس تقسيمات کشوري شهر قهدريجان يکي از نقاط شهري شهرستان فلاورجان است که در24 کيلومتري شهر اصفهان و پنج کيلومتري فلاورجان قراردارد. شهر قهدريجان در دشت وسيعي قرار گرفته که از هر سو اراضي زراعي آن را احاطه نموده‌است. در شمال آن اراضي زراعي منتهي به کهريزسنگ و در جنوب اراضي منتهي به فولاد شهر ودرشرق اراضي منتهي به روستاي جوجيل و دشتچي وشهر فلاورجان ودر غرب اراضي منتهي به دشت نجف آباد قرار دارند.

قهدريجان با 1680 متر ارتفاع از سطح دريا در طول جغرافيايي 51 درجه و 30 دقيقه وعرض جغرافيايي 32 درجه و 30 دقيقه در دشت همواري قرار گرفته که در جهت شرق به غرب فاقد شيب بوده و تنها در جهت جنوب به شمال و غرب به شرق از شيب ملايمي برخوردار است.

سابقه تاريخي قهدريجان
به دليل تحقيقات ناکافي و منابع بسيار اندک فعلا در اين زمينه اطلاعات چنداني قابل ارائه نيست. با اين حال برخي مطالب پراکنده مربوط به سابقه تاريخي شهر قهدريجان از منابع مختلف جمع آوري شده که در اين قسمت ارائه مي‌گردد. به نقل از برخي منابع تاريخي و برخي تحقيقات صورت گرفته بعد از خشک سالي اي که در روستائي به نام زارچان (در قديم‌الايام در نزديکي محل کنوني شهر قهدريجان واقع بوده) روي مي‌دهد اهالي اين روستا به قهدريجان مهاجرت مي‌کنند. همچنين نقل شده‌است که روستائي ديگر به نام (فهران) نيز در حوالي محل کنوني شهر قهدريجان وجود داشته که داراي سابقه تاريخي طولاني بوده و بعد از حمله افاغنه به اصفهان اين روستا نيز نابود مي‌شود و مردم آن ديار نيز به قهدريجان مهاجرت مي‌نمايند. البته پيش از اين مهاجرت‌ها نيز احتمالاً قهدريجان خالي از سکنه نبوده‌است. در کتب و رسالات قديم همچون صورت‌الارض نوشته ابن حوقل و معجم‌البلدان ياقوت حموي به کرات از خولنجان (خان لنجان) سخن به ميان آمده‌است «از ايالات جبال است و مشتمل بر روستاهاي بسياري است» از جمله اين روستاها که در گذر ايام رشد و توسعه يافته قهدريجان است که در قرن هشتم هجري حمدا... مستوفي در کتاب خود (تاريخ گزيده) هنگام بحث درباره ولايات اصفهان از آن نام مي‌برد. در گذشته قهدريجان به عنوان يکي از روستاهاي آباد لنجان بوده‌است. و در حالي که جمعيت ايران در دوره قاجاريه به شدت کاهش مي‌يابد. به نوشته تاريخ مسعودي (نوشته ضله سلطان) جمعيت آن بالغ بر سه هزار نفر مي‌شده‌است.

منقول است که در عهد قاجار قهدريجان قلعه‌اي بوده که ديوارهائي آن را محصور مي‌نموده واين قلعه داراي چهار دروازه بوده که در حال حاضر آثاري از آن باقي نيست و خانه‌هاي مسکوني قلعه توسط کوچه‌ها و گذرها از هم جدا مي‌شده‌اند که به دو بخش عليا و سفلي تقسيم مي‌شده که اين گذر پس از افزايش جمعيت و از بين رفتن قلعه تبديل به خيابان اصلي شهر مي‌شود. همچنين از مالکين بزرگ قهدريجان در عهد قاجار ظل‌السلطان بوده که در قهدريجان صاحب کاخي نيز بوده‌است.

آنچه گفته شد همگي دلالت بر قدمت و حکايت ازجهات تاريخي قابل توجه و قابل تحقيق قهدريجان دارند.

گرچه اکنون جمعيت قهدريجان از سي هزار فزونتر است معذالک گوئي که بدليل غالب بودن فعاليت کشاورزي بين اهالي آن هنوز ويژگي (معظم قري) بودن خود را حفظ کرده‌است.

چرا که سه عامل مهم يعني خاک مناسب , آب زاينده رود و مردم زحمت‌کش, قهدريجان را مبدل به يکي از قطب‌هاي مهم کشاورزي منطقه و حتي کشور نموده‌است.

قهدريجان در سال 1347 با افزايش جمعيت نام شهر به خود گرفت و شهرداري آن تاسيس گرديد که در بدو تاسيس، شهرداري کار خود را در منزل شخصي خير بنام حاج محمود شفيعي آغاز نمود و در سال 1348 با واگذاري قطعه زميني به مساحت بيست هزار مترمربع در غرب شهر از طرف مردم ساختمان اداري شهرداري با مساحت پانصد متر مربع در آن احداث گرديد. و درسال 1350 شهرداري از منزل حاج محمود شفيعي به محل جديد انتقال يافت که از سال تأسيس شهرداري (1347) تاکنون شانزده شهردار تصدي آن را عهده دار بوده‌اند.

شهردار فعلي قهدريجان آقاي علي مشرفي نيز در تاريخ 31/5/82 از سوي شوراي اسلامي شهر قهدريجان و تأييد استانداري محترم اصفهان به عنوان شهردار قهدريجان منصوب گرديدند.

وجه تسميه شهر قهدريجان
نام قديمي شهر قهدريجان در گذشته کدرگان بوده (به لهجه محلي «کدرگون») که به نظر برخي محققان اين نام از آن جهت گذاشته شده که مردم قهدريجان اغلب کشاورز بوده‌اند و گونه‌هاي آنها بر اثر آفتاب کدر شده‌است و کدرگون هم به معني کدرگونه‌است که هنوز هم در گويش عامه افراد مسن در قهدريجان و روستاهاي اطراف اين محل را کدرگان(کدر گون) مي‌خوانند. در مورد نام کنوني قهدريجان دو نظر وجود دارد. يکي اينکه نام قديمي قهدريجان در اصل به صورت کدرگون وبه معني کدرگونه نيست بلکه به صورت کدرگان بوده وبه معني محلي است با خاک تيره و کدر (اتفاقا صحرايي با نام قديمي سياهه و کنوني زارچان در شمال قهدريجان وجود دارد که در دوره‌هاي قديم سکونتگاه قومي بوده که بعدها بنا بر دلايلي در قهدريجان سکني گزيده‌اند.) و مثل لارگان که گان به جان تبديل شده, در اين لغت يعني کدرگان نيز چنين تغييري صورت گرفته و به صورت کدرجان در آمده و کثرت استعمال در بيان عوام آن را به صورت قدرجان در آورده‌است و علت استعمال لغت فعلي يعني قهدريجان به واسطه صحيح نوشتن و صحيح گفتن و ازحالت عاميانه خارج کردن لغت قدرجان است.

نظر دوم بدين شرح است که ظله سلطان که در زمان قاجار حاکم اصفهان بوده‌است. به جهت شجاعت زياد مردم قهدريجان و علاقه زيادي که به مردم.اين محل داشته اين محل(کدرگون) را قدرجان ناميده به اين معنا که «من مردم اين محل را به قدر جانم دوست دارم» و قدرجان به تدريج تبديل به قهدريجان شده‌است. که نظر دوم بيشتر نقل مي‌شود و به نظر مي‌رسد بيشتر به واقعيت نزديک باشد. همچنين گفته مي‌شود در بازسازي بناي مسجد بزرگ قهدريجان که قديمي ترين مسجد شهر است نيز سنگ نوشته‌اي يافت شد که از قهدريجان با نام کهدريگان نيز نام برده شده‌است اما اکنون هيچ اثر يا اطلاعي از آن در دست نيست. قابل ذکر است که قبلا شهر به صورت قلعه‌اي با چهار دروازه بوده که بعضي نام قهدريجان را با در نظر گرفتن «جان» به عنوان پسوند و «ي» ميانوند هم ريشه يا مرتبط با لغت «قلعه» مي‌دانند.البته اين نظر تقريباً هيچ مدافعي ندارد!

نظرات
در صورتیکه اطلاعات و یا تصویری برای این شهر دارید لطفا از طریق این فرم برای ما ارسال نمایید.
پست الکترونیک :
متن یا عنوان :  
عکس :     
     
متن تصویر را وارد نمایید :