دالکي در بخش مرکزي شهرستان دشتستان در استان بوشهر قرار دارد. اين شهر به دليل قرارگرفتن در کنار مسير ارتباطي بنادر استان بوشهر با نواحي داخلي ايران از قديم داراي اهميت و رونقي نسبي بوده است. وجود چشمه آب شيرين در شمال دالکي وعبور رودخانه دالکي از کنار اين محل از دير باز سبب سکونت دراين ناحيه شده است. آثار يافته شده درنخلستان‌هاي دالکي و نقاطي همچون قلعه دختر دليلي بر اين مدعاست. از بزرگان اين شهر مي‌توان به محمد بحراني (خاور دشتستاني) شاعر و احمد دالکي (پدر علم نجوم آماتوري در ايران) اشاره کرد.
آثار تاريخي و جاذبه‌هاي گردشگري
کاروانسراي دالکي
در 23 کيلومتري شمال شهر برازجان در کنار راه قديمي شيراز به بوشهر و در وسط شهر دالکي آثار زيبايي بر جاي مانده ازاواخر دوره قاجار به نام کاروان سراي دالکي وجود دارد.
اين کاروان‌سرا به دستور مشيرالدوله والي وقت فارس و توسط شخصي به نام محمد رحيم بنا شد. اين کارون‌سرا از جمله بناهاي حياط دار چهار ايواني است که فرم رايج معماري وقت در آن رعايت شده است. حياط مرکزي آن داراي ابعادي در اندازه 30,7 × 60,30 است. پيرامون کاروان سرا دو رديف بنا وجود دارد که در بخش پيشين اطاق‌هايي موجود است که بدون واسطه به داخل حياط راه مي‌يابند. اين اطاقها يک اطاقک کوچک را نيز در پيش دارند. در بخش پشتي تالارهاي ستون داري است که به منظور نگه‌داري چهار پايان يا اصطلاحا اصطبل ايجاد شده است. عمده مصالح تشکيل دهنده آن قلوه سنگ‌هاي رودخانه‌اي و ملات گچ است. در چهار گوشه بيروني کارون سرا برج‌هايي قرار گرفته که به وسيله درگاه کوچکي به فضاي داخلي کارون سرا راه پيدا مي‌کردند. اين برج هاي مدور داراي تزيينات گچ بري هستند. به منظور ديد پاسداران کاروان‌سرا، روزنه‌هايي در اين برج ها منظور شده است. اين بنا که در يک طبقه بوده در چندين مرحله مورد مرمت واقع شده است. اين اثر تاريخي به شماره 2083 در شماره آثار ملي کشور به ثبت رسيده است.
پل مشير
پل كه امروزه به پل مشير معروف است با فرمي تركيبي از پل هاي مثلثي و پل هاي خطي و تركيب دو نوع قوس ضربي و رومي در طاق پل بنا گرديده و داراي 130 متر طول مي‌باشد. ارتفاع بلندترين دهانه آن 11,40 متر و عرض آن 10,50 متر است.
اين پل داراي شش دهانه مي‌باشد. با طاق زني از دو طرف كه به‌وسيله طاق هاي تيزه داري كه مابين پايه ساخته شده است بوجود آمده اند. دهانه و طاق ها به علت زوج بودن دهانه وسطي پل در سمت جنوب ساخته شده به همين دليل در دو سوي بزرگ‌تر ، سمت جنوب دو و سمت شمال سه دهانه ساخته شده است. اين پل مانند تمامي پلهاي قديمي بصورت وزني كار مي كند كه به عبارتي وزن پل ، يعني تمام وزن طاق هاي دهانه‌ها و بارهاي وارده بر پل از طريق پايه‌ها به بستر رودخانه منتقل مي‌شود.
معمار براي ارتباط بهتر و بيشتر پل و ساحل اقدام به ساخت چند اطاق ظاهراً با كاركرد معماري ولي در عين حال با كاركردي سازه‌اي كرده است. كه اين اطاق ها و فضاها را در دو سوي پل مي‌توان مشاهده كرد.
روي پل قبل از اولين دهانه تا آخرين دهانه با سنگ هاي تراش چهارگوش مفروش است كه زيبايي قابل تحسيني دارد. بر روي طاق چهار منار با نوك مخروطي 2عدد در سمت راست و 2عدد در سمت چپ جاده بنا گرديده است.
چهار منار نه تنها به خاطر زيبايي بيشتر پل طراحي و اجرا گرديده بلكه به هنگام فشار بيش از ظرفيت ، سازه لرزش پيدا مي كند ، در فاصله بين ستون ها يك شكستگي كه از بالاترين نقطه طاق ها به ((رويه )) پل سرايت كرده اجرا گرديده تا فشار و سنگيني را بهتر مهار كند.
در فاصله بين هر دو دهانه باز هم از از هر دو جهت ستونهاي مقاوم، حامي و بشكل مخروط كه تقريباً از 1,5 متري نوك مخروط با دايره‌اي يكنواخت به كف رودخانه مي‌رسد. اين ستونهاي مخروطي به بصورت طولي نصب شده است كه نيمه بيروني آن در ظاهر به چشم مي‌آيد.
با ورود و هجوم تازيان به ايران بسياري از سدها، پل‌ها و جاده‌ها به علت ناآگاهي اميران عرب از بين رفته باشند و ايرانيان نيز ديگر آن حوصله و اتفاق نظر را براي آباداني ميهن در دل خود احساس نمي كردند. آن چنان كه مورخان گفته اند بسياري از آنان نابود شدند. از جمله همين پل كه چون سده‌ها گذشت بار ديگر به مخروبه‌هاي آن توجه شد.
دقيقا نمي‌توان حدث زد در روزگار كدامين سلسله پل مذكور ترميم شده باشد اما كاروان سراي شمال پل كه مي‌توان گفت ساختماني بوده براي مامورين دولتي تا حافظ پل باشند و هم سلامت عبور و مرور كاروانها و قافله‌ها را تا پاسگاه ديگر بر عهده داشته اند و هم به علت كثرت اطاقها محل اطراق و استراحت مسافران بوده است.
اين پل در زمان ناصرالدين شاه قاجار به دستور ميرزا ابوالحسن‌خان مشيرالملك و با معماري حاج محمد رحيم شيرازي بصورت كامل مورد مرمت و بازسازي قرار گرفت و تا اواخر دوران پهلوي اول مورد استفاده قرار مي‌گرفت. طي قرنها كاروانهاي حامل مسافر و كالا از روي آن گذشته‌اند. سيلاب ها و رودخانه‌هاي طغيان كرده نتوانستند بر آن آسيبي وارد كنند. وقتي سازمان آب منطقه‌اي فارس و بوشهر بدون مطالعات لازمه و مذاكره و كسب مجوز از سازمان ميراث فرهنگي وقت مبادرت به انتقال لوله‌هاي فلزي و بسيار سنگين آب از روي پل نمود، وجود لوله‌هاي آب علت رفت و آمد وسائط نقليه سنگين موتوري همچون جرثقيل و تانكر و تريلرهاي سازمان آب بر روي پل گرديد. عدم توجه به ظرفيت پل و فشار بيش از حد كاميون‌هاي سنگين به مرور باعث گرديد سقف بعضي از دهانه‌هاي پل فرو ريزد.
اين اثر تاريخي در فهرست آثار تاريخي ايران به شماره 2546 مورخ 8/10/78 به ثبت رسيده است. اين پل قديمي ترين پل استان بوشهر است.
چشمه آبگرم دالکي
اين چشمه در 18 کيلومتري برازجان قراردارد. اهميت ان علاوه بر آبياري نخلستان‌هاي اطراف به دليل خواص درماني آن است. دراطراف اين چشمه چاههاي نفتي قراردارد که برجاي مانده ازاولين تلاشها براي کشف نفت دراين منطقه بوده است. شرکت هوتز در سال 1884 امتياز استخراج نفت را در دالکي و جزيره قشم کسب کرد و براي استخراج نفت به حفر چاه در آن مناطق اقدام نمود اما به نتيجه‌اي دست نيافت. ازديگر مکانهاي ديدني شهر دالکي مي‌توان به حمام قديم، بقعه شاهزاده احمد، نخلستان‌ها و کناره‌هاي رود دالکي در ايام بهار اشاره کرد.واز اثار ديگر که به قدمت اين شهر مي افزايد نامگذاري رودخانه مجاور به نام دالکي که خود نشان دهنده قدمت زياد اين شهر مي‌باشد.