شهر رامهُرمُز در استان خوزستان ايران و شهرستان رامهرمز قرار گرفتهاست.رامهرمز نام شهري از بناهاي هرمز پادشاه ساساني در حوالي شوشتر است که در قديم به آن «سمنگان» ميگفتهاند که آن را ساده كرده، «رامز» و منسوب به آن جا را «رامزي» و «رامي» ميگويند.رامهرمز بغد از شوش دومين شهر استان ميباشد که طبق نظر تاريخدانان پايتخت ايران بوده است. ياقوت حموي مي گويد كه رامهرمز متشكل از دو كلمه رام (به پارسي يعني مقصود) و هرمز (نام يكي از خسروان ساساني) بوده است. برخي مي گويند رامهرمز نامي كوتاه شده از رامهرمزاردشير بوده و اين شهري است نام دار در خوزستان و عامه مردم خوزستان اين شهر را رامزي گويند. برخي نيز گفته اند به دليل بنا شدن شهر رامهرمز در دوره هرمز ساساني نام اين شهر رامهرمز شده است. در جغرافياي تاريخي قدمت خوزستان را بيش از 6000 سال ميدانند و پيدايش قديمي ترين تمدن بشري در شوش مشخص گرديده و در دوران هخامنشيان و اشكانيان و ساسانيان نه تنها بر عظمت منطقه افزوده گشت بلكه شهرهايي نيز در آن دوران ايجاد شده كه بدون شك رامهرمز يكي از آن شهرهابوده است. ويرانههاي «اسك» بين راه رامهرمز و ارجان در راه بهبهان و ويرانههاي «طاق نصرت» به جاي مانده از دوره ساساني در شهر رامهرمز، گذشته پرشكوه تاريخي آن را نشان ميدهد. در قرن 4 هـ . ق رامهرمز به سبب كرم ابريشمي كه در آن به عمل ميآمد و به ديگر نقاط صادر ميشد شهرت جهاني داشت
باني اين شهر را هرمز يکم شاهنشاه ساساني ميدانند. اين شهر در زمان ساسانيان پررونق بودهاست. همچنين اين شهر زادگاه سلمان فارسي دانسته شدهاست.از انجا که در تاريخ امده است سلمان اهل جي بوده وتنها جي نام روستاي در رامهرمز وروستاي در اصفهان ميباشد و با توجه به دوره شکوه رامهرمز در قبل از اسلام ومهمتر از ان پيدا شدن گنجينه بسيار بزرگ در روستاي جوب جي در سال 1386که گواه بر عظمت اين شهر در ان دوران است و علاوه بر ان نزديکي بيشتر اين شهر به عربستان و مشکلات سفر در ان دوران پس بايد به درستي اين مطلب ايمان داشت. کتابخانه فرقه معتزله دراين شهر بوده است .مردم آباديهاي رامهرمز را طوايف آل خميس-بني رشيد -بني سعيد-ديلمي-عتاب-خالدي-آلبوفتيله-عموري-زبيدي و الوار متفرق هستند ومركز مشايخ آل خميس تل زريني بوده است
موقعيت جغرافيايي
شهرستان رامهرمز با 4257 كيلومتر مربع مساحت در خاور استان خوزستان واقع شده که از شمال به شهرستان هاي ايذه و مسجد سليمان، از خاور به استان كهكيلويه و بويراحمدي، از باختر به شهرستان اهواز و از جنوب به شهرستان بندر ماهشهر محدود است. مركز آن شهر رامهرمز است كه با 3/7 كيلومتر مربع مساحت در 100 كيلومتري خاور اهواز بين 31 درجه و 16 دقيقه پهناي شمالي و 49 درجه و 37 دقيقه درازاي خاوري نسبت به نصفالنهار گرينويچ قرار دارد و بلندي آن از سطح دريا 160 متراست. آب و هواي رامهرمز گرم بوده و رودخانه جراحي از خاور رامهرمز مي گذرد. رامهرمز بر سر چهارراهي قرار گرفته است. راه آسفالته به سوي جنوب خاوري به درازاي 90 كيلومتر تا بهبهان راه آسفالته به سوي شمال خاوري به درازاي 57 كيلومتر تا باغملك (جانكي) راه آسفالته اصلي به سوي جنوب باختر تا راه اصلي آسفالته اهواز – بندر ماهشهر به درازاي 39 كيلومتر راه اصلي به سوي شمال باختري به درازاي 15 كيلومتر فاصله هوايي شهرستان رامهرمز تا تهران 552 كيلومتر است. اين شهرستان در سال1385جمعيتي بالغ بر123930نفر را که در 25718خانوار ميزيستند را در خود جاي داده است.
آثار تاريخي
از جمله آثار مهم اين شهرستان:
آرامگاه علمدار (آرامگاه سيد مير صالح): قدمت اين بنا به دوره سلجوقي ميرسد.
آرامگاه هرمز ساساني : در کنار يکي از خيابانهاي اصلي شهر رامهرمز در باغ برده شور واقع است.
تَل برمي: تل برمي يا برمک در جنوب شهر رامهرمز و نزديک آبادي کيمه قرار گرفتهاست که در آن مجسمه جانوران و سفالهاي منقوش و همچنين اشياي مسين بدست آمدهاست.
سد جره : بقاياي مهمترين سازه آبي تاريخي رامهرمز بوده که قدمت آن به دوره ساسانيان ميرسد.
عمارت صميمي : يکي از زيباترين ساختمانهاي دوره قاجاريه در رامهرمز است.
غار صيدون کبوتري
قلعه امير مجاهد : اين قلعه در زمان استقرار و سلطه خوانين بختياري(کلانتر هرمزي ) در منطقه رامهرمز در اواخر قاجاريه ساخته شدهاست.
قلعه يزدگرد
شهر مختارک
جوي آسياب : قدمگاه امام جعفر صادق، حسينيه ارشاد، آسيابهاي آبي
بنه سهراب هم از اماکن تاريخي رامهرمز ميباشد.