صغاد در شمال فارس و در غرب شهرستان آباده با فاصله 12 كيلومتري از اين مركز قرار دارد.شهر صُغاد در طول جغرافيايي52 درجه و 39دقيقه وعرض جغرافيايي 31درجه و 12دقيقه واقع و ارتفاع آن از سطح دريا 2065 متر مي باشد. شهر صُغاد داراي اقليمي استپي سرد مي باشد. درجه حرارت متوسط سالانه حدود 14/15 درجه سانتيگراد است كه در سال 74 همواره هوا سردتر بوده است.گرمترين روزهاي سال مربوط به تير-مرداد مي باشد كه دما تا حدود 38 درجه مي رسد. سردترين روزهاي سال مربوط به تير-مرداد مي باشد كه گاهي تا 28 درجه زير صفر مي رسد به ويژه در سال 74 كه گاهي به 30 درجه زير صفر نيز رسيده است.در سال به طور متوسط حدود 20 الي 30 روز بادهاي شديد همراه با گرد و غبار مي‌وزد.شيب كلي زمينهاي شهر از جنوب به شمال است. شهر صُغاد از شمال به كوههاي روزبه،از جنوب به كوه هاي بيم و از شرق به كوه هاي روستاي مزرعه و از غرب به كوه هاي آسيه مي باشد. موقعيت جغرافيايي و قرار گرفتن آن در منطقه سرحدي استان فارس سبب گرديده است پس از ورود ايلات و عشاير به استان فارس پس از قرن نهم هجري در بهار و تابستان مراتع و دشتهاي پيرامون صُغاد محل استقرار تيره هاي مختلف ايل قشقايي شود.همچنين شهر صُغاد در مسير جاده سرحد چهار دانگه قرار گرفته اند لذا بين شهر صُغاد از يك سو و روستاهاي سرحد چهاردانگه و عشاير ارتباط تجاري برقرار شده است. آب و هوا-زمين شناسي صُغاد داراي اقليم دشتي سرد مي باشد.درجه حرارت متوسط سالانه آن حدود 40/15 درجه سانتيگراد مي رسد.سردترين روزهاي سال مربوط به ماه هاي آذر،دي و بهمن ماه مي باشد كه گاهي تا 28 الي 30 درجه زير صفر مي رسد.رطوبت نسبي حداكثر 51 درصد و حداقل 18 درصد و تعداد روزهاي يخبندان 89 روز مي باشد. شيب زمين و جهت بادهاي غالب: شيب هاي عمده شهر عبارتند از1-شيب از دامنه هاي كوه بيم در سمت جنوب باختري كه به طرف شهر ادامه مي يابد. 2-شيب از قسمت شمال شرقي شهر به سمت مركز شهر،همچنين شيب از مركز شهر به سمت جنوب شرقي نيز وجود دارد. سمت سيل گير شهر جنوب و جنوب شرقي است.باد غالب شهر از سمت غرب به شرق مي وزد. قنوات معروف صُغاد قدمت تأسيس كننده 1-قنات محمد آباد طولاني محمد بيران بيگ 2-قنات مرادآباد طولاني قلندر 3-قنات باقرآباد زمان زرتشتيان باقرخان 4-قنات اكبرآباد طولاني اكبرخان 5-قنات حسن آباد طولاني حاج محمد حسن وكيلي مدل كلي توسعه شهر صُغاد: شهر صُغاد در ابتدا به تبعيت از مسير حركت آب قنوات و در امتداد آن،داراي توسعه خطي از شمال به جنوب بوده است.سپس با گذشت زمان و كاهش وابستگي مردم به قنوات،شهر جهات ديگري را براي توسعه در پيش گرفته و در اين مرحله به سبب وجود موانع توپوگرافيك(كوه سيد عبدا...،كوه مصلي،و كوه چغاديه شماره1) و همچنين محدوديت اراضي كشاورزي و باغات به عنوان عوامل بازدارنده از يك طرف،و رشد و تقويت جاده هاي ارتباطي صُغاد-آباده و صُغاد-خسروشيرين به عنوان مشوق از طرف ديگر،رشد شهر حالت ستاره اي به خود مي گيرد و چندين سال بدين طريق توسعه مي يابد.ليكن در سالهاي اخير به سبب اينكه اولاً محدوديت باغات و مزارع به قوت خود باقي است و پتانسيل هاي توسعه در جهات شمالي و جنوبي شهر كاهش يافته است.ثانياً احداث بلوار امام خميني و تقويت نقش ارتباطي جاده صُغاد-آباده جاذبه بيشتري را به آن بخشيده و مؤسسات خدماتي بيشتري را به حاشيه خود كشانده است.ثالثاً واگذاري زمين در جنوب شرقي صُغاد از سوي زمين شهري و احداث شهرك شهيد بهشتي پرديس و ديگر مجموعه ها كه از طريق بنياد مسكن-مسكن مهرو... به مردم،جمعيت بيشتري را به اين سو فراخوانده است.و چهارم اينكه زمين باير جهت استفاده هاي گوناگون در اين بخش شهر وجود فراوان دارد.بنابراين توسعه صُغاد مجدداً به صورت خطي به سوي بلوار امام خميني و در امتداد آن ادامه دارد.به نظر مي رسد با توجه به شرايط ياد شده،توسعه شهر در آينده نيز به سمت آباده ادامه يابد. به نظر مي رسد توسعه آتي شهر زمينهاي شمال و جنوب بلوار و همچنين در امتداد آن به سمت ميدان شهيد ميري و پيرامون همين ميدان و در اطراف شهرك شهيد بهشتي –بلوار معلم به سمت آباده صورت پذيرد و شهر از حالت توسعه ستاره اي كه در طول تاريخ تحول خود به تبعيت از چرخش قنوات داشته به شكل خطي و به تبعيت از بلوار امام خميني و جاده صُغاد-آباده درآيد. فرم شهر: شهر در حال حاضر داراي دو بافت متفاوت است.بخش هاي قديمي شهر داراي بافت ارگانيك و بخشهاي جديد بيشتر داراي بافت شطرنجي است. مركز شهر را اطراف مسجد جامع و ميدان مقابل آن تشكيل مي دهد. بخشهاي قديمي شهر را قلعه سرسنگ،قلعه حاج سليماني،قلعه حاجي خاني و قلعه بزرگ تشكيل مي دهند كه به طور كلي در امتداد خيابان نبوت،خيابان عدالت و اوايل خيابان 22 بهمن قرار دارند قنوات كت سفيد و باقرآباد كه از داخل شهر عبور مي نمايند از جنوب به شمال امتداد يافته از درون بخشهاي قديمي شهر مي گذرند و در تقابل با كالبد شهر و عبور از زير خيابانها و كوچه ها و از داخل و زير منازل و مغازه ها،عليرغم كاركرد گذشته خود،به عاملي مشكل زا و مخرب تبديل شده اند.قلعه نارنجي كه يكي از قلاع ششگانه شهر بوده در سال 70 بر اثر جاري شدن سيل و طغيان قنات كت سفيد به كلي ويران و با در جاسازي داراي شكل و بافت جديدي شده است.منازل واقع در دو سوي قنوات هم به لحاظ قديمي بودن و سپري شدن عمر مفيد آنها و هم به لحاظ تأثير مخرب قنوات اكثراً داراي وضعيت نامطلوبي بوده و بعضاً متروكه و مخروبه گرديده و بعضي نيز توسط شهرداري جهت توسعه معابر و يا تبديل به كاربريهاي ديگر خريداري شده است شبكه ارتباطي داراي ساختاري غير منظم و ارگانيك است. منابع آب كشاورزي در صُغاد: آب كشاورزي در شهر صُغاد از دو طريق قنات و چاه تلمبه تأمين مي گردد. الف:قنات هاي معروف و جاري 5 رشته قنات: ( كت سفيد،باقرآباد،محمدآباد،اكبرآباد و حسن آباد كه هم اكنون خشك گرديده است.) ب: قناتهايي كه امروز به چاه تلمبه تبديل شده اند:صدرآباد،وكيل آباد،مرادآباد، شولاتي، اميرآباد و اكبرآباد. ج:چاه تلمبه هايي كه بيشتر آنها بعد از انقلاب احداث و به فعاليتهاي كشاورزي پرداخته اند كه تقريباً بيش از 10 فقره مي باشند و در اطراف و محدوده شهر مي باشند.قدمت قناتهاي نام برده بين 300 تا 800 سال ياد شده است. آبهاي زيرزميني: سفره هاي آب زيرزميني شهر،سمت غرب شهر،در جاده سرحد قرار گرفته اند.هم اكنون آب شهر از چاه هاي منطقه،عيون آباد،مرادآباد و اكبرآباد تأمين مي شود.سطح آب زيرزميني صُغاد در حد معمول است و در قسمتهايي از شهر زمين شني بوده و آبهاي جاري سفره هاي زيرزميني مي شود. جهت جريان و شيب هيدروليكي آب در نواحي مخروط افكنه صُغاد-شورجستان در امتداد شمال و شمال شرقي بوده و در نواحي سيدان و خيار از شمال شرقي مي باشد. اسامي كوه هاي صُغاد: كوه صيدعبدالله،كوه مصلّي،گوه چغاديه بزرگ،كوه چغاديه كوچك،كوه روزبه ،كوه گنبوه يا گديوه،كوه گدار خوني،كوه بيم پوشش گياهي و فرآورده هاي كشاورزي: از گياهان صنعتي و دارويي اين سرزمين بايد از شيرين بيان،بوته آنقوره،بوته كاسني و كتيرا نام برد كه از آنها بهره برداري مي گردد. در دشتهاي خشك و كم آب خاور اين منطقه درخت تاغ و اسكنبيل و گز مي رويد و پوشش گياهي اين سمت براي چراي دام ناچيز است.از درختان ميوه و باغها مي توان بادام،گردو،زردآلو،توت،انگور و... نام برد و درختان ديگر،تبريزي،سپيدار،خيار،كاج،سرو و نارون است. از درختان بنه يا پسته بياباني نيز بايد نام برد كه به طور پراكنده در بيابانها مي روييده است. شغل معمول مردم صُغاد: در قديم بيشتر مردم اين شهر با كارهاي كشاورزي و دامپروري و ملكه دوزي (گيوه دوزي) و خياطي و در كنار آن در اكثر منازل و دختران به كار قالي بافي روزگار مي گذراندند. اما امروزه با توجه به موقعيت جغرافيايي و اقتصادي و پيشرفت زندگي شهرنشيني مردم اين شهر به كارهاي مختلف و گوناگون اشتغال دارند. از جمله به مشاغل مختلف كارمندي،كارگري،فرهنگي،كشاورزي،دامپروري و مرغداري،رانندگي(كاميونهاي سنگين)،اصناف و بازاري. تاريخچه كشاورزي در منطقه صُغاد: به صراحت مي توان گفت كشاورزي در صُغاد از قديم شغل اصلي مردم بوده و با توسل و پشتكار فراواني كه داشته اند توانسته اند نيازهاي مادي خود را برطرف كنند و چرخ زندگي خود را بگردانند و مي توان گفت مهمترين عامل در ايجاد حاكميت بخشيدن و ايجاد وحدت و يگانگي در بين مردم منطقه بوده است اما در زمان حال كه جمعيت اين منطقه افزايش يافته است كشاورزي به صورت شغل روحي براي آنها درآمده و آنها در كنار كارهاي ديگر به اين امر مي پردازند.بنابراين در سالهاي اخير كشاورزي در صُغاد نقش چنداني در اقتصاد جامعه نتوانسته ايفا نمايد.و آن خود به چند دليل مي باشد كه يكي از مهمترين دلايل آن اين است كه در اين منطقه كوچك منبع هاي آبدهي زياد گسترش يافته است حال آنكه سطح اراضي در اين منطقه گسترده نيست و همين عامل باعث نامرغوب شدن خاك اراضي و باعث عدم بازدهي زمين مي باشد.