کوچصفهان يکي از شهرهاي استان گيلان در شمال ايران است.
اين شهر با جمعيت 8,515 نفر (برآورد 1383خ.) در بخش کوچصفهان شهرستان رشت قرار دارد.
اين شهر بين رشت و آستانه اشرفيه قرار دارد. در اين شهر کشتي بين جوانان رواج بسيار زيادي دارد. بر اساس منابع تاريخي احداث اين شهر به دوره ساساني باز ميگردد. در مورد وجه تسميه آن نيز چنين گفته شدهاست که چون در دوره صفويه که پايتخت شهر اصفهان بودهاست، اين شهر در معموريت به آن مانسته بود، بدان «کوچه اصفهان» گفته ميشد که «کوچه» همان کوچک در زبان محلي است و اين عبارت در گذر زمان به کوچصفهان تغيير يافت. از جمله بناهاي تاريخي کوچصفهان ميتوان به «مورغانه پرد» اشاره کرد که پلي است خشتي. همچنين چندين بقعه و امامزاده در کوچصفهان قرار دارد که مورد توجه مردم است.ازبهترين روستاهاي کوچصفهان ميتوان به مامودان، گيلوا، چهليکدان، چافوچاه، رانام برد.
اين شهر در متون قديمي تاريخي کوچسفان و کوچسفهان نيز نوشته شدهاست. برخي براين باورند که اين شهر نام خود را از نام قوم کوچ گرفتهاست. کوچها همراه بلوچها در مناطق کوهستاني دو سوي سپيدرود زندگي ميکردند و در گرماگرم حوادث تاريخي قرون اوليه اسلامي بلوچها اين منطقه را ترک کرده و به سرزمينهاي جنوب شرقي ايران رفتند و کوچها از کوهستان رو به جلگه نهاده و در دو سوي سپيدرود ساکن شدند و سکونتگاه آنان دو نام کوچصفهان در کرانه غربي و کوچان در کرانه شرقي سپيدرود را به خود گرفتند. کوچان بعدها به آستانه اشرفيه تغيير نام داد ولي کوچصفهان که به معني سپاهيان کوچ است نام خود را حفظ کرد. آناني که اين نام را برگرفته از نام اصفهان ميدانند بايد بدانند که اين نام زماني بر اين آبادي نهاده شده که هنوز اصفهان حضور و نفوذي در گيلان نداشتهاست و اين آبادي بسيار پيشتر از دوران صفويه به اين نام معروف بودهاست.