لَنگَرود يک شهر ساحلي (ساحل چمخاله) در شمال ايران و نزديک به لاهيجان ميباشد. جمعيت اين شهر بر پايه آمار سرشماري سال 85 برابر با 174629 نفر است.
نام لنگرود، براي نخستين بار در سال 512 هـ.ق. در متون تاريخي ذکر شده است. اين سال مصادف با مرگ سلطان محمد پسر ملک شاه آلب ارسلان است. در دوره صفويان، خصوصاً در دوره سلطنت شاه عباس اول، شهر لنگرود مرکز حوادث مهمي بوده است. فرار احمد خان حاکم لاهيجان از لنگرود و دستگيري اعضاي خانواده وي توسط کيا فريدون حاکم گيلان و تحويل آنها به شاه عباس، از جمله رويدادهاي مهم اين دوره شهر است. نادر براي سرکوب تاتارهاي شرق مازندران و توسعه تجارت و دستيابي به دريا، لنگرود را براي ايجاد پايگاه دريايي و کارخانه کشتيسازي انتخاب کرد و در توسعه آن کوشيد. در زمان قاجار نيز لنگرود مورد توجه قرار گرفت. اين شهر، امروزه يکي از مناطق زيباي گردشگري در استان گيلان است.
مردمشناسي
بافت قومي مردم لنگرود گيلک و به زبان گيلکي با لهجه بيهپيش تکلم ميکنند.از خانوادههاي اصيل لنگرود ميتوان به خاندان رهبر قصاب اشاره نمود که از لنگرود هاي اصيل هستند و بيشتر خاندان آنها در راه پشته ساکن هستند از نوشتههاي تاريخي چنين استنباط ميشود که زمينهاي اطراف لنگرود مساعد بوده و به مرور زمان و توسعه بازرگاني در گيلان، لنگرود هم رونق يافته و در زمينههاي کشاورزي خصوصاً کشت کنف از شهرهاي مهم محسوب گرديده، همچنين در زمينه صنعت داراي صنايع فلزي از جمله تفنگ سازي (شکاري) بوده که به علت مرغوبيت و کيفيت، خريدران زيادي داشته است. رابينو جهانگرد معروف درخصوص لنگرود چنين مينويسد: «کنارههاي رودخانه لنگرود زيباترين منظرهاي است که من در ايران ديده ام». لنگرود داراي محلههايي به نامهاي درب مسجد، فشکالي محله، سوتال محله، در مسجد، کاسهگرمحله، قصابمحله، گشته مردخال، انزليمحله و راهپشته(رهبر قصاب ها است که هر يک داراي اعتبار خاصي است. بندر چمخاله که در شش کيلومتري لنگرود قراردارد از جاذبههاي گردشگري است و همانند ديگر بنادر داراي فعاليتهاي تجاري بوده که در حال حاضر بسيار محدود است. طبيعت مناسب سبب گرديده مردم لنگرود به کارهاي کشاورزي علاقهمند باشند. از محصولات عمده لنگرود ميتوان انواع برنج، چاي، صيفيجات را نام برد. همچنين صيد ماهي در اين شهر رايج است. بازار هفتگي لنگرود در روزهاي شنبه و چهارشنبه با استقبال فراوان برگزار ميگردد. اغلب مردم لنگرود مردماني پولدار و داراي زمين سراهاي بسياري هستند.آنان بسيار مهربان و با فرهنگ هستند.
موقعيت جغرافيائي و جمعيت
نام لنگرودLANGAROUD ترکيبي است از دو پاره واژه لنگر LANGARو رودROUD. لنگر به معني وقار و سکون و آرامش است همان گونه که که کشتي لنگر انداخته آرامش مييابد. در ترکيب لنگر و رود دو ( ر) در هم يکي شده و نام به لنگرود تبديل ميگردد و معني رود سکون يافته و آرام و با وقار معني ميگيرد و اگر به رود جاري در اين بنگريم آن را داراي جريان آن چنان آرامي مي بينيم که گويا حرکتي ندارد. لنگرود در طول 30ً و 10َ و 50َ و عرض 11 و 37 جغرافيايي، در ارتفاع 21 متر از سطح درياي خزر قرار دارد. اين شهرستان بر روي جلگهاي سرسبز و 10 کيلومتر با درياي خزر فاصله دارد و در قسمتهاي جنوبي آن کوهپايههاي جنوبي آن جنگلي ديده ميشود.لنگرود که يکي از شهرهاي مذهبي گيلان است. در فاصله 60 کيلومتري رشت (مرکز استان) واقع شده است و از طرف شمال و غرب به شهرستان لاهيجان،از طرف شرق به درياي خزر و از طرفي به شهرستان رودسر، و از طرف جنوب به شهر املش (از شهرهاي رودسر) منتهي ميگردد. در سال 1275 ه.ق /1230 ه .ش.، يعني حدود يک سده و نيم پيش جمعيت اين شهر دو هزار نفر بوده است. اما در سرشماري عمومي نفوس سال 1375 ه.ش چمعيت اين شهرستان به 135922 نفر رسيده که از اين تعداد 65973 نفر در شهر لنگرود زندگي ميکنند. هم اکنون شهرستان لنگرود بالغ بر 65,369 نفر جمعيت دارد.
جاذبههاي گردشگري، تفريحي و امکان ديدني
ساحل چمخاله در 9 کيلومتري شمال لنگرود قرار دارد. از دو راه زميني و يک راه آبي 72.75.78.106 25 ژانويه 2008، ساعت 02:25 (UTC)مي تون به چمخاله رفت.
تالاب زيبا و طبيعي کياکلايه با انواع پرندگان دريايي و بوستان تفريحي فجر که در قسمتي از تالاب ايجاد گرديده است .
ليلاکوه خواستگاه دوستان طبيعت
پارک فجر در ابتداي جاده رودسر
پارک آزادي در جاده چمخاله
پل خشتي لنگرود «خشته پل» يا «خشته پورد» که مربوط به دوره ايلخانيان است. اين پل «راه پشته» را به مرکز شهر متصل ميکند.
مسجد جامع لنگرود که تاريخ ساخت در مسجد مربوط به سال 1001 هجري قمري است.
خانه دريا بيگي که از شاهکارهاي هنر دوران قاجاريه است.
قلعه دزدبن (دزبن) دز به معناي دژ و قلعه است.
پل خشتي قديمي نالکياشر.
باغ معروف منجم باشي در روستاي ديوشل