بيلهسوار يکي از شهرهاي مرزي جمهوري اسلامي ايران است که در بخش مرکزي شهرستان بيلهسوار در شمال استان اردبيل واقع شدهاست.
تاريخچه
از آثار بهجامانده از قديم، چنين برميآيد که نام قديمي بيله سوار، در دروره حکومت آلبانها بيله بودهاست.که با اسکان ترکان سوواري به بيلهسوار تغيير نام دادهاست. بيلهسوار را پيلسوار هم ناميدهاند که گويا نادرشاه افشار هنگام تاجگذاري در سال 1148 هجري قمري در اصلاندوز، مدتي با فيلهايش در اين منطقه اتراق کردهاست.اين شهر از نظر تاريخي شاهد رويدادهاي زيادي بودهاست. از جمله اين رويدادهاي تاريخي ميتوان به حمله روسها در زمان عباسميرزاي قاجار و اشغال آذربايجان توسط قشون روس در جنگ جهاني اول و دوم اشاره کرد
جغرافيا
بيلهسوار در شمال غربي ايران و در قسمت شمالي استان اردبيل واقع شدهاست. وسعت شهر 1,945 کيلومتر مربع و جمعيت آن طبق برآورد سال 1370، پنجاه هزار نفر بودهاست. ارتفاع متوسط آن از دريا حدود 120 متر است.
آب و هواي بيلهسوار در تابستانها گرم و در ساير فصول به ويژه در زمستانها معتدل ميباشد. به دليل نزديکي به درياي خزر و ارتفاع کم، اين شهر منطقه نيمه مرطوب محسوب ميشود و به همين علت منطقه بيلهسوار داراي مراتع سرسبز و خرم قشلاقي است.
بيلهسوار در مرداد 1371 رسماً به شهرستان تبديل شد. بخش مرکزي آن بيلهسوار و بخش قشلاقدشت به مرکزيت جعفرآباد است. در سرشماري آبان 1375 جمعيت اين شهرستان 59,584 نفر اعلام شد.
آثار تاريخي
از آثار تاريخي بهدست آمده چنين برميآيد که بيلهسوار به دليل مساعدت آب و هوايي، در اعصار قديم محل زندگي انسانهاي اوليه بوده است. حملات روسها و جنگهاي ايران و روسيه در زمان فتحعليشاه، اشغال آذربايجان توسط روسها در جنگ جهاني اول و دوم و از اتفاقات مهم تاريخي در بيلهسوار بودهاست. تپههاي باستاني مربوط به دوران قبل ازاسلام، قيزقلعهسي مربوط به دوران صفويه، کاروانسراي مخروبه در منطقه خروسلو ازدوران صفويه، مزار سربازان گمنام در جريان کشتار سوم شهريور 1320 توسط روسها در جنگ جهاني دوم، از آثار تاريخي اين شهرستان بهشمار ميروند.
راهها
با حذف گردنه لنگان از مسير مغان به اردبيل، راه بيلهسوار به مرکز استان نيز نزديکتر شدهاست.