بيسْتون يکي از شهرهاي استان کرمانشاه در غرب ايران است.اين شهر در 27 کيلومتري شمال شرقي شهر کرمانشاه واقع است. شهر بيستون با جمعيت 2,455 (برآورد 1383خ) در شهرستان هرسين در خاور اين استان واقع شده. شهر بيستون در پاي کوهي معروف به همين نام و در مسير شهر کرمانشاه به همدان واقع شده‌است. داراي دو دهستان به نامهاي چهر و مرکزي مي‌باشد. اين منطقه از ديرباز مورد توجه بوده و تقريباً از تمامي دوران تاريخي در آن يادگاري يافت مي‌شود
اين شهر در بخش بيستون شهرستان هرسين در پاي کوهي معروف به همين نام و در مسير شهر کرمانشاه به همدان واقع شده‌است. محل بيستون در ميان شهرهاي صحنه و کرمانشاه است و رودخانه گاماسياب نيز در جنوب آن مي‌گذرد.
گويش مردم بيستون آميخته‌اي از لکي و گويش کلهري و کردي کرمانشاهي است. از نظر مذهب همگي اهل تشيع هستند.
تاريخچه
روستاي قديم بيستون تقريباً حدود 100 خانه مسکوني بوده که در اين 100 خانه حدود 150 خانوار زندگي مي‌کردند. بيستون داراي يک خيابان يا بازار اصلي بود که اين بازار از کاروانسرا شروع مي‌شد و تا سراب يا برکه بيستون پايان مي‌يافت. داراي حدوداً 25 مغازه بود که اين 25 مغازه شامل قصابي خشکبار و ميوه فروشي و نانوايي بود.
در سال 1349 خورشيدي دولت شروع به ساخت شهرکي در کنار بيستون کرد و براي تخليه روستا به آنجا در سال 1354 حکم تخليه به اهالي اعلام شد در همين حال شهرکي نيز براي کارکنان هلال احمر در چال ياورآباد ساختند.
پس از انقلاب 57 مردم آغاز به ساخت‌وساز کردند. بر سر دو راهي صحنه و ميان‌راهان و در محلي به نام پل آجري نيز مغازه‌داري گسترش يافت و به مرور زمان تبديل به شهر بيستون شد که نام محلي آن سرپل بيستون است. امروزه بيشتر جمعيت اين شهر را مهاجران روستاهاي پيراموني تشکيل مي‌دهند. شهرک بيستون و شهرک الزهرا از شهرک‌هاي اين شهر هستند.
آثار تاريخي
آقار اصلي محوطه تاريخي بيستون از اين قرار است: تنديس هرکول، بناي بيستون، سراب بيستون، پل خسرو، غار شکارچيان بيستون، يايشگاه مادي بيستون، پل بيستون (اين پل به نامهاي پل کهنه، پل شاه عباسي، پل صفوي، پل نادرآباد و دينورآب معروف است)، غار تاريک بيستون و رشته کوه پراو، کاروانسراي بيستون، پل ميان‌راهان و پل نوژي‌وران.
کتيبه بيستون، هشتمين اثر ايراني پس از تخت جمشيد، تخت سليمان، چغازنبيل، نقش جهان، پاسارگاد و بم است که در سي‌امين نشست کميته ميراث جهاني در ليتواني به ثبت رسيد.
آثار تاريخي
سنگ‌نبشته بيستون(کتيبه داريوش)
فرهادتراش
کتيبه بلاش
غار مر آفتاب
غار مر تاريک
غار شکارچيان
مجسمه هرکول
کاروانسراي صفوي
پل خسروي
کتيبه شيخ عليخان
شير سنگي بيستون
نقش ميتريدات اشکاني
نقش گودرز دوم اشکاني
نقش ولخش پارتي
بناي پارتي
جاده ساساني
شهر چمچمال
کاروانسراي ايلخاني
پل صفوي