این آبادی در جنوب سقز در کنار جاده اصلی و در یک ناحیه دره ای قرار گرفته. اطراف آن را کوه های بلندی فرا گرفته اند. رودخانه قزل اوزن سرچشمه سفیدرود از نزدیک این روستا عبور می کند. آب و هوای آن سرد و نیمه خشک است. اقتصاد دیواندره بر اساس کشاورزی شکل گرفته. طبیعت زیبای آن بسیار جذاب است. مهم ترین اثر تاریخی و طبیعی آن غار معروف کرفتو است که ...
در اوبات دیواندره بین دیواندره و سقز واقع شده و از معروف ترین و مهم ترین آثار باستانی استان کردستان به شمار می رود.
ساختمان غار به دوره اشکانی و حدود قرن سوم پییش از میلاد مربوط است. این غار در ۲۰۰۰ سال قبل از معبد هراکلیس معروف بود و اهمیت و اعتباری داشته است. بر روی دیوار یکی از طاق های آن نام هراکلیس خدای یونانی با حروف یونانی منقوش و حک شده است و در زیر آن در اتاق سوم نقش اسب سواری دیده می شود که آهو را شکار می کند. این شکل یادگار فتوحات گودرز اشکانی و تسلط این پادشاه بر مهرداد شاه است.
دسترسی به این معبد قدیمی اکنون مشکل است، زیرا مستلزم بالا رفتن از سراشیبی تندی به طول تقریبی یک کیلومتر است. پس از ورود به غار و عبور از اتاق های سنگی، محوطه وسیعی وجود دارد که توسط دالان تنگ و تاریکی به دو حوضچه سنگی مرتبط می شود. در این حوضچه ها آب صاف و سردی جاری است. نقوش اتاق های سوم و چهارم در روی سردرها و جایگاه مشعل هایی که به وسیله کانال هایی به مخزن مرتبط می شوند، از قسمت های جالب و دیدنی غار است. گویا در مخزن مزبور مواد سوختی از راه کانال ها به مشعل هدایت می شده و مشعل ها همیشه روشن بوده است. در بقایای ساختمان های غار آثار دالان، رواق، اتاق های سنگی، د رو پنجره و روزنه هایی دیده می شود. از شواهد و قرائن پیداست که غار باید به دوره میترائیسم و مهرپرستی مربوط باشد.