آتشکده کازرون نام آتشکدهای در شهرستان کازرون است. آتشکده کازرون در سال ۱۳۱۸ و با شماره ۳۳۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست.کاربری احتمالی بنا در زمان ساسانیان آتشکده بوده که با توجه به شواهد گوناگون، از جمله عدم تخریب آن در دورههای بعدی نظریات متعددی پیرامون کاربری آن مطرح میشود.
نقشهٔ عمارت، بینهایت سادهاست: تالاری مربع که هر وجه آن با طاقی بیضی شکل به بیرون راه داشته و برفراز آن گنبدی نهاده بر گوشهبندیها و فیلگوشها. یکی از پایهها و دوتا از طاقیها ویران شدهاند. (البته در حال حاضر دوتا از پایهها و سهتا از طاقیها ویران شدهاند و همانگونه که در عکس میبینید تنها دو پایه و یک طاقی از بنای مذکور به جا ماندهاست.)
ابعاد خارجی بنا، ۳۰/۵×۳۰/۵ متر، ضخامت دیوارها یک متر و دهانهٔ طاقها ۵۰/۲ متر است. پایهها از قطعه سنگهایی که ناهمواریهای آنها را تراشیدهاند، در چینههای منظم به کمک ملاطی ضخیم از گچ ساخته شدهاند. این نحوهٔ سنگچینی، به طوری که در ریزشهای سمت جنوبی و غربی ملاحظه میشود، در داخل پایهها نیز ادامه داشتهاست. ضربی طاقیهای بیضی، (ارتفاع از زیر دهانه طاقی تا کف زمین حدود ۴۰/۲ متر) که یکی از آنها سالم باقی مانده، به کمک قلوه سنگها، که اندازهٔ خاصی ندارند، انجام شده. این ضربیها را فقط ملاط گچی که در منطقهٔ کازرون کیفیت فوقالعادهای دارد برپا نگهداشته، ولی باید بگوییم این شیوه از ساختمان، استفاده از چوببست و تختهبندی را ایجاب میکند. گوشهبندیهای چهارگانه که بر فراز سطح فوقانی طاقیهای بزرگ ساخته شده، گنبد را نگه داشتهاند.
گنبد به کلی خراب شده و از آن چیزی باقی نماندهاست و بنابراین نمیدانیم آجری بوده یا از قطعات سنگ ساخته شده. به هر حال این گنبد طوری ساخته شده که به قسمت زیرین خود اتصال نداشته و فقط روی آن نهاده شدهاست.
|